

รางสไลด์เป็นอุปกรณ์ที่นิยมใช้ในการออกแบบเครื่องจักรในอุตสาหกรรม เพราะนำมาประยุกต์ใช้ได้กับเครื่องจักรและเครื่องมือหลายแบบ
Table of Contents
หลายๆ คนอาจเข้าใจว่า เครื่องหมายและสัญลักษณ์ความปลอดภัยจะสามารถพบเจอได้แต่ภายในโรงงานอุตสาหกรรมเท่านั้น แต่ในความเป็นจริงแล้ว ป้ายสัญลักษณ์เหล่านี้ถือเป็นสิ่งสากลที่สามารถพบเจอได้ตามสถานที่ต่างๆ ในชีวิตประจำวัน เช่น ภายในอาคารสำนักงาน ภายในโรงพยาบาล ภายในห้างสรรพสินค้า หรือบริเวณเขตที่มีการก่อสร้างใกล้กับถนน ดังนั้น การทำความรู้จักสัญลักษณ์ความปลอดภัยจะช่วยให้สามารถเข้าใจความหมาย และเลือกใช้ได้อย่างถูกต้อง
สัญลักษณ์ความปลอดภัย เป็นเครื่องหมายที่ใช้เพื่อแจ้งสถานะ หรือเตือนเกี่ยวกับอันตรายที่อาจเกิดขึ้นจากบริเวณใดบริเวณหนึ่ง รวมถึง เป็นสัญลักษณ์ที่ใช้ในการระบุการกระทำที่จำเป็นอีกด้วย โดยนิยมใช้เป็นสัญลักษณ์ และสีต่างๆ ที่มีการตกลงร่วมกัน หรือทุกคนสามารถเข้าใจได้อย่างเป็นสากล เช่น ไอคอน หรือตัวอักษรไว้บนป้าย เพื่อให้ผู้ที่เกี่ยวข้องสามารถสังเกตเห็นได้ง่าย ลดโอกาสเสี่ยงที่จะเกิดอุบัติ และเป็นการสร้างบรรยากาศที่ปลอดภัยในการทำงาน
โดยสถานที่และอุปกรณ์ที่นิยมมีเครื่องหมายความปลอดภัย เช่น ภายในโรงงานอุตสาหกรรม เขตก่อสร้าง สถานพยาบาล หรือบนท้องถนน รวมถึง พื้นที่ที่อาจก่อให้เกิดอันตรายอื่นๆ อาทิ ห้องควบคุมไฟฟ้า พื้นที่อับอากาศ หรือห้องเก็บสารเคมี
เนื่องจากอุบัติเหตุเป็นสิ่งที่สามารเกิดขึ้นได้กับทุกคนและทุกสถานที่ รวมถึง ในบางสถานที่อาจมีปัจจัยที่เพิ่มโอกาสเสี่ยงในการเกิดอันตรายให้มากขึ้นอีกด้วย เช่น ห้องควบคุมไฟฟ้าในโรงงาน หรือเขตก่อสร้างในสวนสนุก ซึ่งสัญลักษณ์ความปลอดภัยเหล่านี้ จึงมีความสำคัญต่อทุกคน ดังนี้
สีและสัญลักษณ์ความปลอดภัย คือ สิ่งที่ใช้ระบุเพื่อแสดงสถานะที่ต้องการ ซึ่งจะมีการใช้สีและสัญลักษณ์ที่แตกต่างกันออกไปตามแต่ละประเภทสถานะที่ต้องการแจ้ง เช่น แนวทางปฏิบัติ การเตือน หรือการห้าม เป็นต้น โดยสิ่งเหล่านี้จะมาในรูปแบบของป้าย ที่แสดงสัญลักษณ์ การใช้สีที่สื่อความหมาย และการระบุข้อความสั้นๆ
สำหรับส่วนประกอบที่สำคัญของป้ายความปลอดภัย จะมีอยู่ 3 ส่วนหลัก ดังนี้
การใช้สีแดง (Red) ในเครื่องหมายความปลอดภัยในโรงงานอุตสาหกรรม หรือสถานที่ต่างๆ โดยทั่วไปจะมีความหมาย ดังนี้
นอกจากนี้ สีแดงยังสามารถใช้แสดงอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับอัคคีภัย เช่น ถังดับเพลิง โดยมักจะอยู่บนป้ายที่เป็นรูปทรงสี่เหลี่ยมจัตุรัสแทน
การใช้สีฟ้าหรือสีน้ำเงิน (Blue) ในเครื่องหมายความปลอดภัยในโรงงานอุตสาหกรรม หรือสถานที่ต่างๆ โดยทั่วไปจะมีความหมาย ดังนี้
การใช้สีเขียว (Green) ในเครื่องหมายความปลอดภัยในโรงงานอุตสาหกรรม หรือสถานที่ต่างๆ โดยทั่วไปจะมีความหมาย ดังนี้
การใช้สีเหลือง (Yellow) ในเครื่องหมายความปลอดภัยในโรงงานอุตสาหกรรม หรือสถานที่ต่างๆ โดยทั่วไปจะมีความหมาย ดังนี้
เครื่องหมายเสริมบนป้ายความปลอดภัย คือ ส่วนข้อความ สามารถใช้เป็นภาษาเดียว หรือหลายภาษาก็ได้ โดยส่วนใหญ่จะอยู่ในกรอบสี่เหลี่ยมพื้นผ้า หรือสี่เหลี่ยมจัตุรัส ที่อยู่ด้านล่างของเครื่องหมายความปลอดภัย มีวัตถุประสงค์เพื่อสื่อสารให้ผู้อ่านเข้าใจความหมายตรงกัน และเน้นย้ำให้นำไปปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด เพื่อสร้างบรรยากาศที่ปลอดภัยกับทุกคน
สำหรับประเภทของป้ายความปลอดภัยในประเทศไทยจะแบ่งได้เป็น 5 กลุ่ม ดังนี้
ป้ายห้าม (Prohibition Sign) คือ ป้ายแสดงสัญลักษณ์ที่บอกคำสั่งห้าม โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อป้องกันการแสดงพฤติกรรมที่ก่อให้เกิดความเสี่ยง หรือเป็นอันตราย ทั้งต่อผู้ปฏิบัติเอง ต่อบุคคลอื่นในบริเวณใกล้เคียง และต่อสถานที่หรือทรัพย์สินในบริเวณดังกล่าวอีกด้วย เช่น ป้ายห้ามบุคคลภายนอกเข้า ห้ามถ่ายภาพ หรือห้ามจุดไฟ โดยป้ายห้ามจะมีรายละเอียด ดังนี้
ป้ายเครื่องหมายเตือน (Warning Sign) คือ ป้ายที่แสดงสัญลักษณ์ที่มีความหมายในการเตือน โดยมีจุดประสงค์เพื่อบอกถึงอันตรายที่อาจเกิดขึ้น และเตือนให้ระวัง เช่น ป้ายระวังวัตถุระเบิด ป้ายระวังพื้นลื่น หรือระวังอันตรายจากเครื่องจักร เป็นต้น โดยป้ายเครื่องหมายเตือนจะมีรายละเอียด ดังนี้
ป้ายเครื่องหมายบังคับใช้ (Mandatory Sign) คือ ป้ายที่แสดงสัญลักษณ์ที่มีความหมายบังคับให้ปฏิบัติตามคำสั่งบนป้าย โดยมีจุดประสงค์เพื่อแนะนำแนวทางที่ควรปฏิบัติเพิ่มความปลอดภัย และป้องกันอันตรายที่อาจเกิดขึ้นจากการละเลยพฤติกรรมนั้นๆ เช่น ป้ายสวมถุงมือป้องกันในขณะปฏิบัติหน้าที่ ป้ายสวมที่ครอบหู และป้ายต้องใส่กุญแจตลอดเวลา เป็นต้น โดยป้ายเครื่องหมายบังคับใช้จะมีรายละเอียด ดังนี้
เครื่องหมายจุดปลอดภัย เครื่องหมายฉุกเฉิน หรือเครื่องหมายสารนิเทศเกี่ยวกับสภาวะปลอดภัย (Safe Condition Sign) คือ ป้ายที่แสดงพื้นที่ที่มีความปลอดภัย โดยมีจุดประสงค์เพื่อแนะนำสถานที่ หรือจุดที่มีสภาวะปลอดภัยกับทุกคน เช่น ป้ายจุดรวมพล ป้ายจุดปฐมพยาบาล ป้ายทางออกฉุกเฉิน และป้ายที่ล้างตาฉุกเฉิน เป็นต้น
ทั้งนี้ ป้ายเหล่านี้อาจอยู่ในสถานที่ที่อาจก่อให้เกิดอันตราย หรือสถานที่ปิด เช่น ภายในโรงงานอุตสาหกรรม หรืออาคารสำนักงาน โดยป้ายเครื่องหมายสารนิเทศเกี่ยวกับสภาวะปลอดภัย จะมีรายละเอียด ดังนี้
ป้ายที่เกี่ยวข้องกับอัคคีภัย หรือป้ายเครื่องหมายอุปกรณ์ป้องกันไฟไหม้ (Fire Safety Sign) คือ ป้ายที่แสดงจุดติดตั้งของอุปกรณ์ป้องกันไฟ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้ที่อยู่อาศัยภายในพื้นที่รู้ถึงประเภทของอุปกรณ์ป้องกันอัคคีภัย และตำแหน่งที่ติดตั้ง เช่น ภายในโรงงานอุตสาหกรรม หรืออาคารสำนักงาน ซึ่งจะสามารถนำมาใช้ได้อย่างทันท่วงทีในกรณีที่เกิดเหตุเพลิงไหม้
รวมถึง แนวทางในการปฏิบัติตัวอื่นๆ ที่จำเป็น เพื่อความปลอดภัยของทุกชีวิตและทรัพย์สิน ยกตัวอย่างป้าย เช่น ป้ายแสดงตำแหน่งของชุดอุปกรณ์ดับเพลิง ป้ายสัญญาณแจ้งเหตุฉุกเฉิน ป้ายจุดกดแจ้งเหตุเพลิงไหม้ และป้ายห้ามใช้ลิฟท์ขณะเกิดเพลิงไหม้ โดยป้ายที่เกี่ยวข้องกับอัคคีภัย ใช้จะมีรายละเอียด ดังนี้
มาตรฐานสัญลักษณ์ความปลอดภัย คือ รูปแบบของเครื่องหมายและสัญลักษณ์ความปลอดภัยที่ทั้งกฎหมายไทยและต่างประเทศได้กำหนดไว้ โดยจะมีรูปแบบที่เป็นสากล แต่อาจมีความแตกต่างกันเล็กน้อยที่ส่วนของรูปแบบ และภาษาที่ใช้ โดยตัวอย่างมาตรฐานสัญลักษณ์ความปลอดภัย มีดังนี้
มอก. 635-2554 คือ มาตรฐานที่กำหนดรายละเอียดเกี่ยวกับหลักการการออกแบบผลิตภัณฑ์ เครื่องหมาย สี และสัญลักษณ์แสดงความปลอดภัย ที่ใช้ในสถานที่ทำงาน หรือพื้นที่สาธารณะ เช่น โรงงานอุตสาหกรรม ตามนโยบายของสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ)
โดยมอก. 635-2554 จะมีการกำหนดรูปแบบการใช้สี และเครื่องหมายที่แตกต่างกันออกไปตามประเภทของข้อความที่ต้องการสื่อสาร ซึ่งแบ่งประเภทของเครื่องหมายเพื่อความปลอดภัยออกเป็น 5 รูปแบบ คือ เครื่องหมายห้าม เครื่องหมายบังคับ เครื่องหมายเตือน เครื่องหมายแสดงสภาวะปลอดภัย และเครื่องหมายแสดงอุปกรณ์เกี่ยวกับอัคคีภัย
มาตรฐาน ISO 3864 คือ มาตรฐานสากลของการออกแบบป้าย หรือเครื่องหมายเพื่อความปลอดภัย ที่ใช้ในสถานที่ทำงาน และสถานที่สาธารณะ โดยจะเน้นการใช้ภาพกราฟิก หรือสัญลักษณ์ที่สามารถตีความสารได้ง่าย เพื่อลดปัญหาในส่วนของกำแพงภาษา ซึ่งสามารถแบ่งได้เป็น 4 ส่วน คือ
มาตรฐาน ISO 7010 คือ มาตรฐานของสัญลักษณ์ความปลอดภัย ที่มีจุดประสงค์เพื่อเป็นแนวทางปฏิบัติ และป้องกันการเกิดอุบัติในรูปแบบต่างๆ เช่น การอพยพฉุกเฉิน หรือการเกิดอัคคีภัย ซึ่งจะเน้นไปที่การใช้สัญลักษณ์ และลดการใช้ปริมาณตัวอักษรให้น้อยที่สุด เพื่อสร้างความเข้าใจที่เป็นสากลตามมาตรฐาน ISO 3864-1
มาตรฐาน ANSI Z535 คือ มาตรฐานสำหรับเครื่องหมายและสัญลักษณ์ความปลอดภัยที่กำหนดโดยสถาบันมาตรฐานแห่งชาติของสหรัฐอเมริกา (ANSI: American National Standards Institute) ซึ่งเป็นองค์กรอิสระ โดยได้กำหนดไว้ทั้งหมด 6 รูปแบบ ดังนี้
ในการใช้งานป้ายหรือสัญลักษณ์เพื่อความปลอดภัยให้ได้ประโยชน์สูงสุด และไม่ก่อให้เกิดปัญหาตามมา มีข้อควรระวัง ดังนี้
ป้ายที่แสดงสัญลักษณ์ความปลอดภัย คือ เครื่องหมายที่ใช้บอกสถานะ หรือแนวทางที่ควรปฏิบัติเพื่อให้เกิดความปลอดภัยกับทุกคน และทรัพย์สินที่อยู่ในบริเวณหนึ่งๆ ซึ่งสีและรูปทรงของป้ายจะแตกต่างกันออกไปตามประเภทของสารที่ต้องการจะสื่อ เช่น สีเหลืองและป้ายสามเหลี่ยมจะหมายถึงการเตือนให้ระมัดระวัง หรือสีฟ้าบนป้ายวงกลมจะหมายถึงพฤติกรรมที่ควรปฏิบัติตาม เป็นต้น แม้เครื่องหมายความปลอดภัยจะนิยมใช้ภายในโรงงานอุตสาหกรรม แต่ก็เป็นสิ่งที่สามารถพบได้ในสถานที่ต่างๆ เช่น ป้ายระวังลื่นในห้างสรรพสินค้า หรือป้ายห้ามใช้ลิฟท์ขณะเกิดเพลิงไหม้ในอาคารสำนักงาน ดังนั้น การทำความเข้าใจกับสัญลักษณ์ รวมถึง การใช้ชีวิตอย่างมีสติ และตั้งอยู่ในความไม่ประมาทจะช่วยป้องกันอันตรายหรืออุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นได้
Recent Posts
รางสไลด์เป็นอุปกรณ์ที่นิยมใช้ในการออกแบบเครื่องจักรในอุตสาหกรรม เพราะนำมาประยุกต์ใช้ได้กับเครื่องจักรและเครื่องมือหลายแบบ
ความปลอดภัยในโรงงานอุตสาหกรรมเป็นสิ่งสำคัญสำหรับทุกคนที่ทำงานในนี้ จึงควรมีอุปกรณ์ Safety ไว้ เพื่อไม่ให้เสี่ยงกับอันตรายจากอุบัติเหตุหรือเหตุการณ์อื่นๆ
เครื่องหมายและสัญญาลักษณ์ต่างๆ ในโรงงานหรือเขตก่อสร้างเป็นสิ่งที่เราต้องศึกษาเพราะเกี่ยวกับความปลอดภัยของชีวิตเราโดยตรง แต่ละประเภทจะแตกต่างกันออกไป
มอก. ย่อมาจาก มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม ซึ่งแปลว่า ข้อกำหนดทางวิชาการที่สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) ช่วยในการตัดสินใจในการเลือกสินค้า
เครื่องจักรทุกเครื่องย่อมมีชิ้นส่วนหลายชิ้น ตลับลูกปืนก็เป็นชิ้นส่วนหนึ่งที่สำคัญมาก เป็นตัวที่ลดแรงเสียดทานให้ตัวเครื่องกับเพลา ให้ลื่นไหลได้อย่างดี
โรงงานต่างๆ นอกจากส่วนงานผลิตที่สำคัญ ยังมีงานซ่อมบำรุงที่สำคัญเช่นกัน เพื่อให้เครื่องจักรไม่มีปัญหา จะได้ไม่กระทบกับการทำงานฝ่ายต่างๆ
479/17-19 ตรอกสลักหิน ถนนพระราม 4 แขวงรองเมือง เขตปทุมวัน กรุงเทพฯ 10330